Tijdens het DISCA-event op 21 november (zie verderop in deze Link) vieren we ook dat dit magazine twintig jaar bestaat. Een van de onderwerpen die we het meest, met tal van casussen, hebben beschreven, is de inspanningen van ondernemers om zich een plek ‘hoger in de keten’ te verwerven. Dichter bij de eindklant, veelal goed voor meer marge, willen ze met de inzet van meer kennis meer waarde toevoegen. Nu is er echter in de industriële ketens iets aan het veranderen dat een ander licht werpt op dat streven hoger in de keten te komen.
Nog niet zo heel lang geleden zagen de groothandels hun positie van doorgeefluik bedreigd door het internet. Waartoe waren zij nog op aarde als de klant met hetzelfde gemak en zonder hun opslag ook rechtstreeks bij de fabrikant kon bestellen? Maar in navolging van Amazon lijkt die trend nu definitief gekeerd. Het Big Five-bedrijf heeft als hoogste doel het ‘enige bedrijf ter wereld’ te worden, zo poneerde een analist onlangs in een tv-documentaire over de oorspronkelijke boek-webshop. Vandaar de oneindige serie van overnames die Jeff Bezos en consorten doen, in uiteenlopende markten: van deurbelfabrikant Ring en supermarkt Whole Foods tot en met de Amerikaanse onlineapotheek PillPack en maaltijdbezorger Deliveroo.
Amazon neemt niet alleen soortgenoten – brokers – over, maar óók bedrijven die ontwikkelen en produceren. Dichter bij huis zien we partijen hetzelfde doen. Itsme neemt packaging– en handling-specialist CSI over. Biesheuvel (inmiddels onderdeel van Rubix) nam de afgelopen jaren niet alleen tal van (technische) handelsondernemingen over, maar ook ANTS Technology & Consultancy, specialist in perslucht, Beuk Engineering, bouwer van onder andere productie-, bewerkings- en assemblagemachines, en transportkettingenproducent Köbo.
Het topmanagement, met op de achtergrond hun investeerders, durft die overnames aan omdat het twee belangrijke troeven in handen heeft: kennis van online marketing en algoritmes en big data. Dé sleutels die toegang bieden tot de eindklant, of het nu gaat om boeken, deurbellen, persluchtadvies of complete verpakkingslijnen. Een bedrijf als het razendsnel groeiende Nederlandse Helloprint (binnen vijf jaar van nul naar vijftig miljoen euro omzet) heeft inmiddels honderden drukkerijen in zijn portfolio. Met een gelikte portal uitgerust met slimme AI zuigen ze de opdrachten voor ‘hun’ drukkers binnen, vanzelfsprekend tegen een leuke marge. Logische vervolgstap is (de best renderende) drukkerijen te annexeren en zich daarna zelf te laten overnemen.
De vraag is nu of dat wel goede ontwikkeling is. In deze uitgave ook interviews met de topmensen van Aalberts en NXP en ook daarin gaat het over overnames. Het verschil is echter dat dit ondernemingen zijn die zélf ontwikkelen en zélf produceren. Overnemen doen ze om met meer kennis van producten en processen op een (nog) hoger niveau te kunnen toeleveren, om zo de klant (nog) meer toegevoegde waar te kunnen leveren. De Amazons daarentegen verzamelen slechts data en ontwikkelen en bouwen niets meer dan de algoritmes om met die data toegang te krijgen tot de klant. Om die klant met een mooie winst te verkopen wat een ánder ontwikkeld en gemaakt heeft.
Ze creëren zelf nauwelijks waarde maar verdienen, met een handjevol mensen, aan anderen, die dat wel doen, (heel) veel geld. Becoming Big Number Six is een aantrekkelijk businessmodel, maar dat kan nooit goed zijn voor de regionale economie.
Martin van Zaalen
Hoofdredacteur Link Magazine
martin.vanzaalen@linkmagazine.nl
@MartinvanZaalen
#linkmagazine
